Wat zijn de regels voor reclame voor online kansspelen?

Online kansspelen en de gerelateerde reclamemogelijkheden zijn een van de belangrijkste thema’s van de huidige verkiezingscampagne. Een aantal politieke partijen zou deze graag volledig uit Nederland zien verdwijnen, terwijl andere partijen tevreden zijn met de huidige regelgeving.

Deze bijdrage probeert (enige) duidelijkheid te verschaffen binnen het huidige wettelijk kader voor reclame van online kansspelen aan de hand van de volgende vragen:

1. Is reclame voor online kansspelen legaal in Nederland?
2. Wat mag wel en wat mag niet?
3. Wat kan ik doen tegen illegale reclame voor online kansspelen?

Is reclame voor online kansspelen legaal in Nederland?

Art. 1 lid 1 sub a van de Wet op de Kansspelen (“WoK”) definieert kansspelen als een gelegenheid waarbij wordt medegedongen “naar prijzen of premies, indien de aanwijzing der winnaars geschiedt door enige kansbepaling waarop de deelnemers in het algemeen geen overwegende invloed kunnen uitoefenen”. De WoK maakt verder onderscheid tussen veel verschillende soorten kansspelen, van de Staatsloterij en de Toto tot fysieke casino’s en “kansspelen op afstand” (oftewel online kansspelen).

Voor het aanbieden van alle kansspelen, en dus ook voor het aanbieden van online kansspelen, is een vergunning vereist, verstrekt door de Kansspelautoriteit (“KSA”). Alleen voor kansspelen die op basis van een geldige vergunning (en dus legaal) worden aangeboden, ongeacht het soort kansspel, mag legaal reclame worden gemaakt. Kansspelen op afstand kunnen in Nederland echter pas sinds 01.10.2021 legaal worden aangeboden, omdat daarvoor de desbetreffende vergunningen nog niet bestonden.

De Nederlandse Reclame Code (“NRC”) definieert reclame als volgt: “iedere openbare en/of systematische directe dan wel indirecte aanprijzing van goederen, diensten en/of denkbeelden door een adverteerder of geheel of deels ten behoeve van deze, al dan niet met behulp van derden. Onder reclame wordt mede verstaan het vragen van diensten”. Al deze handelingen waren met betrekking tot online kansspelen dus tot 01.10.2021 per definitie onrechtmatig, met mogelijke handhaving door de KSA als gevolg.

Wat mag wel en wat mag niet?

De Nederlandse wet- en regelgeving met betrekking tot telecommunicatie, media en reclame is complex en gelaagd. Naast de WoK zijn bepalingen uit onder meer de Mediawet 2008 en verschillende specifieke besluiten en regelingen van toepassing op reclame voor online kansspelen. Op 01.07.2023 is het besluit Ongerichte Reclame Kansspelen op Afstand (“besluit ORKA”) in werking getreden, waarmee het eerdere Besluit werving, reclame en verslavingspreventie kansspelen is aangepast om reclame voor online kansspelen te beperken, op aandringen van de Tweede Kamer en de verslavingszorg.

Voor houders van een vergunning voor het aanbieden van kansspelen op afstand gelden, op hoofdlijnen, de volgende regels:

• Reclame mag niet gericht worden op minderjarigen, personen tussen de 18 en 24 jaar oud, en personen die zich hebben uitgesloten van deelname aan het door u georganiseerde kansspel (zoals bijvoorbeeld door CRUKS) of personen die gebruik maken van bepaalde voorzieningen in het kader van verslavingspreventie of –zorg;
• Persoonsgegevens van spelers mogen niet voor reclame gebruikt worden;
• Er mag geen reclame worden gemaakt binnen games (in brede zin) of op websites/apps waarop games kunnen worden gespeeld;
• Het reclame- en wervingsbeleid van elk casino dient te worden aangepast op de verplicht geanalyseerde risicopatronen en het eigen verslavingspreventiebeleid;
• Ongerichte reclame (zoals bijvoorbeeld op TV en radio, en in kranten en tijdschriften) en reclame op openbare plaatsen (zoals bijvoorbeeld billboards) en/of voor het publiek toegankelijke gebouwen, zoals bijvoorbeeld speelcasino’s, speelautomatenhallen, bioscopen en cafés, zijn sinds 01.07.2023 verboden. Ook promotionele kansspelen zijn verboden;
• Adverteren via internet, e-mail, on-demand tv, social media of binnen de eigen online spelomgeving is toegestaan zolang de mogelijkheid wordt geboden om deze reclame ook niet te ontvangen. Daarbij moeten maatregelen worden getroffen zodat kwetsbare groepen niet geconfronteerd worden met de reclames. Verplicht is wel dat ten minste 95% van de bereikte personen 24 jaar of ouder is, op straffe van gedwongen stopzetting van de relevante reclame;
• Gebruik van rolmodellen zoals influencers, (oud)beroepssporters en modellen is verboden;
• Sponsoring van evenementen, programma’s, (teams van) sporters, clubs en competities en shirts en ander materiaal wordt ook gezien als ongerichte reclame en zal, na de respectievelijke overgangsperiode, ook verboden zijn. Het is niet toegestaan om ná 01.07.2023 nieuwe sponsorovereenkomsten te sluiten, dan wel te wijzigen of verlengen. De overgangstermijn voor sponsoring van TV-programma’s en evenementen duurt tot 1 juli 2024. Het sponsoren van (onder meer) sporters, competities en materiaal blijft toegestaan tot 1 juli 2025;
• Reclame mag uitsluitend gericht worden op toeschouwers en/of gebruikers van een specifiek evenement zoals voetbalwedstrijden en autoraces binnen de eigen website waarvoor vergunning is verleend, en niet daarbuiten;
• Informatie over verslavingspreventie en de grenzen van het speelgedrag van een speler mogen niet gecombineerd worden met reclame;
• Op de vergunde websites mag geen reclame worden gemaakt voor andere goederen en/of diensten.

De huidige relevante regelgeving vormt de basis voor de Reclamecode Online Kansspelen 2023 (“ROK”). Dit is een zelf- en co-reguleringsinstrument, dat tot stand is gekomen door overleg tussen de Stichting Reclame Code en belangenorganisaties uit de (online) kansspelbranche.

Wat kan ik doen tegen illegale reclame voor online kansspelen?

Indien de houder van een vergunning voor het aanbieden van kansspelen op afstand een of meerdere van bovengenoemde regels overtreedt, zou dit een schending van de WoK kunnen betekenen. Daarvan kunt u melding maken bij de KSA: https://kansspelautoriteit.nl/contact/probleem-melden/.

Ook kunt u een klacht indienen bij de Stichting Reclame Code: https://www.reclamecode.nl/hoe-dien-ik-een-klacht-in/.

Indien u reclame tegenkomt van aanbieders van online kansspelen die daarvoor geen vergunning hebben ontvangen van de KSA, zijn zowel de reclame als ook het aanbod zonder meer een schending van de WoK.

Alle bedragen die voor het deelnemen aan illegale online kansspelen zijn betaald, zijn in principe onrechtmatig ontvangen door de betreffende aanbieder en dienen dus te worden terugbetaald aan de consument.

Goldenstein Legal helpt Nederlandse consumenten al geruime tijd om hun verliezen van illegaal online gokken terug te vorderen. Met onze gratis quick check kunnen gedupeerde gokkers in een paar stappen controleren of ze recht hebben op terugbetaling van hun verliezen bij online kansspelen. Onze deskundigen controleren vervolgens de verstrekte informatie en adviseren consumenten gratis en vrijblijvend over hun juridische mogelijkheden in deze kwestie.

Juridische stappen tegen online gokaanbieders zijn in veel gevallen zonder risico mogelijk. Zogenaamde juridische kostenfinanciers nemen alle procedurele en juridische kosten van gokkers op zich en betalen zelfs de kosten van de tegenpartij in het geval van een juridische nederlaag. Alleen in het geval van succes hebben de procesfinanciers recht op een commissie over de verschuldigde schadevergoeding. Hierdoor kunnen spelers hun verliezen terugvorderen zonder ook maar een cent te hoeven investeren in juridische kosten of proceskosten.